شهر مرموز قرون وسطایی در آفریقا سیستمی شگفت انگیز برای نجات از خشک سالی داشت - وبلاگ دیجی سافت

به گزارش وبلاگ دیجی سافت، زومیت نوشت: یافته های نو در خصوص سیستم آب شگفت انگیز شهر زیمباوه بزرگ در آفریقای جنوبی، احتمال فروپاشی این شهر به علت خشکسالی و نبود آب را زیر سؤال می برند.

زیمبابوه بزرگ، اولین شهر بزرگ جنوب آفریقا بود که در دوران اوج خود، حدود 18 هزار نفر در آن زندگی می کردند. بااین حال هنوز هیچ کس واقعاً نمی داند که چرا این کلان شهر قرون وسطایی اکنون به ویرانه تبدیل شده است.

نابودی زیمبابوه بزرگ که زمانی سکونتگاهی پررونق بود، گاهی اوقات به خشک سالی و آب وهوای خشک نسبت داده می گردد؛ اما باستان شناسان اخیراً شواهدی مبنی بر حفظ دقیق آب درمیان خرابه های این شهر پیدا نموده اند.

تیمی متشکل از محققان کشورهای دانمارک، آفریقای جنوبی، انگلیس و زیمبابوه استدلال تازهی در رابطه با گودال های یافت شده در اطراف این شهر ارائه داده اند. کارشناسان تا به امروز بر این باور بودند این گودال های بزرگ و دایره ای شکل که با نام داکا شناخته می شوند، برای کندن خاک رس مورداستفاده قرار می گرفتند؛ اما یافته های اخیر نشان می دهند که هدف از حفر داکا، درواقع ذخیره آب بوده است.

گودال های حفرشده در دامنه های چند تپه، نمونه هایی از داکاهایی هستند که به صورت استراتژیک و برای جذب باران و آب های زیرزمینی حفر شده بودند. گودال های دیگری نیز اطراف این شهر شگفت انگیز را احاطه نموده اند که درمیان نهرها حفر شده اند.

محققان بر این باور هستند که جمع آوری آب باران و محاصره بعضی از قسمت های رودخانه یا نهر، این اطمینان خاطر را به ساکنین شهر می داد که آب کافی برای آشامیدن و مصارف کشاورزی، حتی در فصول خشک سال در اختیار خواهند داشت. بقایای گیاهان یافت شده در اطراف داکاها، مثال هایی هستند که این فرضیه را اثبات می نمایند؛ زیرا این گیاهان برای زنده ماندن به آب فراوان احتیاج دارند و تنها در نزدیکی رودخانه ها یا منابع آب زیرزمینی که دارای رطوبت بالا هستند، رشد می نمایند.

استفاده از اسکن لیزری هوابرد برای آنالیز ویژگی های اصلی شهر، منظره تازهی را از چاله های داکا دراختیار محققان قرار داده است. با استفاده از این سیستم، حتی اسکن مکان هایی با پوشش گیاهی انبوه نیز امکان پذیر شد. در گام بعدی، یافته های به دست آمده از این تصویربرداری ها با داده های حاصل از آنالیز های زمینی و مصاحبه با جوامع محلی که وظیفه حفظ آب را در منطقه ها خشک برعهده دارند، ادغام و تکمیل شد.

تخمین میزان دقیق آب نگهداری شده به وسیله داکاهای اطراف شهر زیمبابوه امکان پذیر نیست؛ به خصوص که آنالیز اخیر، یکی از اولین مطالعاتی است که واقعا به آنالیز ساختارها می پردازد. بااین وجود برآوردها نشان می دهند که این گودال ها احتمالا بیش از 18 میلیون لیتر آب در خود ذخیره نموده باشند.

در دوران شکوفایی زیمبابوه بزرگ (بین قرن 11 تا 15) این شهر محل زندگی نخبگان حاکم، رهبران مذهبی، صنعتگران و بازرگانان بود. این افراد، آب چشمه و باران را در یک سیستم یکپارچه و منعطف با یکدیگر به اشتراک می گذاشتند.

به گفته کارشناسان، در فصل بارندگی بعضی از منطقه ها این شهر، مرطوب و باتلاقی می شد. شواهد حاکی از آن است که این منطقه ها برای استخراج خاک رس جهت استفاده در خانه سازی مناسب بوده اند. در فصول خشک سال نیز بعضی از معادن، به مخازنی برای جمع آوری آب های زیرزمینی و روان آب های تپه های اطراف مورداستفاده قرار می گرفته اند.

نویسندگان این مقاله، در بخشی از گزارش خود می نویسند: این منظره نیمه مهندسی شده احتیاج به تعمیر و نگهداری داشت؛ اگرچه به شیوه ای نسبتاً غیرفعال سازماندهی شده بودند و روان آب ها اجازه داشتند تا به این حوضچه ها وارد شوند. روی هم رفته سوابق تازه نشان می دهند که اشکال فیزیکی، عملنمودهای اکولوژیکی و ارزش های فرهنگی، همگی براساس نحوه مواجهه، مدیریت و حفظ آب شکل گرفته اند.

-

درحال حاضر اطلاعات کمی درباره شهر زیمبابوه بزرگ وجود دارد. حتی با وجود چنین سیستم آبی که به دقت هماهنگ شده است، هنوز هم محتمل است که این شهر به علت تغییرات آب وهوایی از هم پاشیده باشد. دنیا ما در طول عمر خود، ناهنجاری اقلیمی قرون وسطا و عصر یخبندان کوچک را تجربه نموده است. تمام این اتفاقات، عواملی هستند که می توانند شهری در حال رشد را تحت فشار شدید قرار دهند؛ البته فشارهای مالی یا سیاسی نیز دلایلی هستند که ممکن است به نابودی چنین شهری منجر شوند.

در کل، قبل از اینکه باستان شناسان بگویند که چه بر سر اولین شهر آفریقای جنوبی و مردم آن آمده است، باید تحقیقات بیشتری انجام دهند. شاید در ویرانه های این شهر اسرارآمیز درسی وجود داشته باشد.

227227